Chương 128

1525. Vầng trăng ai xẻ làm đôi,
1526. Nửa in gối chiếc nửa soi dặm trường.
1527. Kể chi những nỗi dọc đường,
1528. Buồng trong này nỗi chủ trương ở nhà.
1529. Vốn dòng họ Hoạn danh gia,
1530. Con quan Lại bộ tên là Hoạn thư.
1531. Duyên Đằng thuận nẻo gió đưa,
1532. Cùng chàng kết tóc xe tơ những ngày.
1533. Ở ăn thì nết cũng hay,
1534. Nói điều ràng buộc thì tay cũng già.
1535. Từ nghe vườn mới thêm hoa,
1536. Miệng người đã lắm tin nhà thì không.

tranh Nguyễn Tường Lân (1906-1946)
Vầng trăng ai xẻ làm đôi, Nửa in gối chiếc…

tranh Tú Duyên (1915-2012)
… nửa soi dặm trường

Chú giải

• (1526) gối chiếc: # chữ nôm khắc là “lẻ chiếc”. Tạm ghi âm đọc là “gối chiếc” theo nhiều bản nôm phổ biến khác.
• (1526) dặm trường: # chữ nôm khắc là “dặm dài”. Như vậy không hợp vần với câu 6 chữ theo sau.
• (1528) buồng trong: buồng người vợ.
• (1528) chủ trương: đứng chủ một việc gì, ở đây ý nói là chủ nhà, và là vợ cả. Xem chú giải (1340) chủ trương.
• (1529) danh gia: nhà có danh tiếng.
• (1530) Hoạn thư: vợ cả của Thúc sinh, con gái của quan Lại bộ, thuộc dòng danh gia vọng tộc.
• (1531) duyên Đằng: duyên may. Do câu thơ của Vương Bột: Thì lai phong tống Đằng Vương Các 時來風送滕王閣 (Đằng Vương Các tự 滕王閣序) nhắc tích Vương Bột đi thăm cha, dọc đường thuận gió được dự tiệc ở Đằng Vương Các, rồi làm bài tự mà nổi tiếng thiên tài (theo Văn Hòe).
• (1532) kết tóc: do câu thơ của Tô Vũ 蘇武: Kết phát vi phu thê 結髮為夫妻 (Tạp thi 雜詩) Kết tóc làm vợ chồng.
• (1532) xe tơ: chỉ việc kết duyên làm vợ chồng. Xem chú giải (0540) trao tơ.
• (1534) ràng buộc: thắt chặt.
• (1534) cũng già: rất già dặn, không phải vừa. Cả câu ý nói Hoạn thư biết lý sự rất giỏi.
• (1535) vườn mới thêm hoa: ý nói Thúc sinh mới lấy thêm vợ lẽ.