0673. Xuân huyên tuổi hạc càng cao,
0674. Một cây gánh vác biết bao nhiêu cành.
0675. Lòng tơ dù chẳng dứt tình,
0676. Gió mưa âu hẳn tan tành nước non.
0677. Thà rằng liều một thân con,
0678. Hoa dù rã cánh lá còn xanh cây.
0679. Phận sao đành vậy cũng vầy,
0680. Cầm như chẳng đỗ những ngày còn xanh.
0681. Cũng đừng tính quẩn toan quanh,
0682. Tan nhà là một thiệt mình là hai.
0683. Phải lời ông cũng êm tai,
0684. Nhìn nhau giọt vắn giọt dài ngổn ngang.
0674. Một cây gánh vác biết bao nhiêu cành.
0675. Lòng tơ dù chẳng dứt tình,
0676. Gió mưa âu hẳn tan tành nước non.
0677. Thà rằng liều một thân con,
0678. Hoa dù rã cánh lá còn xanh cây.
0679. Phận sao đành vậy cũng vầy,
0680. Cầm như chẳng đỗ những ngày còn xanh.
0681. Cũng đừng tính quẩn toan quanh,
0682. Tan nhà là một thiệt mình là hai.
0683. Phải lời ông cũng êm tai,
0684. Nhìn nhau giọt vắn giọt dài ngổn ngang.
Chú giải
- (0673) xuân huyên: xuân đường 椿堂 chỉ cha, huyên đường 萱堂 chỉ mẹ.
- (0673) tuổi hạc: rùa và hạc sống rất lâu, nên dùng quy linh hạc toán 龜齡鶴算 nói về tuổi thọ.
- (0676) gió mưa: phong vũ 風雨 có nhiều nghĩa: (1) gió và mưa; (2) việc xảy ra mạnh bạo dữ dội; (3) cảnh ngộ nguy khốn, khó khăn, khổ sở. # chữ nôm khắc là “gió mây”. Tạm ghi là “gió mưa” theo nhiều bản nôm phổ biến khác.
- (0676) âu hẳn: ắt là, chắc hẳn. Xem chú giải (0282) âu.
- (0676) nước non: 2 câu 0675-0676: (lược ngữ) dù cha cứ vướng vít vì con, không nỡ lòng cho con bán mình chuộc tội cho cha, nhưng làm như vậy thì mọi việc hẳn cũng hư hỏng cả.
- (0677) liều: bạt mạng, bất kể, bất chấp hiểm nguy. Xem chú giải (0328) liều.
- (0679) phận sao: § cả câu: (lược ngữ) Kiều nói số phận con có thế nào thì đành chấp nhận mà thôi.
- (0680) cầm như: coi như, ví như.
- (0680) đỗ: đậu, tiếp tục mọc lớn lên (hoa quả trên cây). Cả câu 0680: (lược ngữ) coi như là cha mẹ không nuôi sống được Kiều từ lúc còn nhỏ tuổi. Tục ngữ: thí như sơ sanh nhi tảo thương 譬如初生而早殤 ví như mới đẻ mà đã sớm chết.